سفارش دهنده هستید یا طراح، مدیر تبلیغاتی یا صاحب کسب و کار شخصی، فرقی نمی کند، قطعا سرو و کارتان با این کلمه «کاتالوگ» افتاده است. قصد داریم در این مطلب تعدادی از نکات کلیدی در رابطه با ابعاد مختلف کاتالوگ را خدمتتان ارائه دهیم. اما پیش از آن، تعریفی کوتاه از کاتالوگ مفید خواهد بود. کاتالوگ ( فارسی : کالانما) کتابچه یا راهنمای معرفی کلیات کالا، خدمات، امکانات و … می‌باشد که از طرف تولیدکننده یا ارائه دهنده به مصرف‌کننده یا مشتری برای معرفی کلی کالا یا خدمات ارائه می‌شود. در کالای تبلیغاتی مشخصات کالا، اعم از نام و اندازه و مدل و ویژگی های آن به واسطه متن و تصویر به همراه خصوصیات فنی کالا درج می شود تا خریدار بتواند از آن به عنوان کارنمای آن تولیدات استفاده کند.

چرا کاتالوگ چاپ کنیم؟

کاتالوگ با هدف معرفی کالا یا خدمات و جذب مشتریان بالقوه و در جهت راهنمایی آنان منتشر می شود. با پیچیده تر شدن و تنوع محصولات در بازارهای تولیدی، به نظر می رسد کاتالوگ ها بیش از هر زمان دیگری جایگاه یافته اند. در این زمینه اگرچه فضای مجازی توسعه زیادی یافته و اگرچه حتی گاهی کاتالوگ های مجازی و غیر چاپی نیز در فضای اینترنت منتشر می شوند، اما همچنان ماندگاری و دم دست بودن یک نسخه چاپی و همراهی آن با فروشنده، از مزایای این نوع تبلیغات است.

همچنین نسخه های چاپی کاتالوگ ها، قابل حمل و کم حجم هستند و در نیم نگاهی مفید و مختصر به تولیدات، محصولات و جایگاه تولید کننده اشاره می کنند و از طرف دیگر برای امور بازاریابی و تبلیغات و معرفی تولیدات در محیط فروشگاه ها و نمایندگی ها نیز بسیار موثر هستند

کاتالوگ برای چه کسانی است؟

کاتالوگ مجموعه ای گرد آوری شده یک دسته از محصولات یا خدمات ارائه شده توسط یک شرکت یا موسسه، با ریزترین اطلاعات مورد نیاز برای فروشنده یا واسطه ی آن کالا یا خدمات است.

در واقع آن ها برای اشخاصی که رابط میان تولیدکننده و مصرف کننده هستند، تهیه می شوند. این اشخاص، خریداران عمده یا کسانی هستند که نقش فروشنده یا مغازه دار، یا نقش واسطه میان ارائه دهنده ی خدمات و گیرنده ی خدمات مانند شرکت های مخابراتی و … را بازی می کنند.

کاتالوگ ها برای معرفی کالا یا خدمات به این اشخاص یا موسسات، تهیه می شوند و حاوی اطلاعات مناسب آنهاست. این اطلاعات لزوما برای مصرف کننده مفید نیستند.

سلیقه در طراحی

همان طور که می دانید، طراحی یک مساله سلیقه ای است. ممکن است شما از یک طراح بخواهید برای شما راجع به فلان موضوع مد نظرتان، یک طرح آماده کند و همزمان از یک طراح دیگر بخواهید همین کار را برایتان بکند. بعد از چند روز که طرح ها آماده شود، احتمالا دو چیز کاملا متفاوت از هم خواهید دید که از لحاظ گرافیکی نمیتوان به هیچ کدام ایراد ساختاری گرفت (البته به فرض اینکه آن دو نفر طراحان خوبی باشند). هیچ کدام این طرح ها ایرادی ندارد. شما مثلا از طرح اول خوشتان می آید و یک نفر دیگر از طرح دوم. این سلیقه شخص شماست. اما در شرایط مساوی، هیچ کدام بر دیگری برتری ندارد. بحث تفاوت سلیقه شما و بقیه است. البته این طور هم نیست که مطلب کاملا سلیقه ای باشد. یک سری اصولی در کار وجود دارد که باید رعایت شود. ولی به شرط رعایت تمام آن اصول، کار سلیقه ای می شود.

حال برای این که ببینید آیا یک مجموعه، مستحق این است که طراحی شما را انجام دهد یا نه، باید این را بررسی کنید که سلیقه شما به سلیقه طراحان آن مجموعه نزدیک است یا نه. برای بررسی این مطلب، بهترین کار این است که نمونه طراحی های قبلی مجموعه را بررسی کنید و ببینید که آیا از کارهای دیگرشان راضی هستید یا خیر. به این مطلب توجه داشته باشید که اگر سفارش شما مثلا طراحی برای کارگاه کابینت سازی است، حتما نباید دنبال طراحی بگردید که طراح کار کابینت سازی است. زیرا این مطلب معقول نیست. شما مجموعه کارهای آن طراح در زمینه های مختلف را باید ببینید و بپسندید.

کاتالوگ را با بروشور اشتباه نگیرید

کاتالوگ ها بر خلاف بروشورها بیشتر با هدف بازاریابی و جذب مخاطبان و مشتریان طراحی و تولید می شوند. این در حالی بروشورها بیشتر به اطلاعات فنی و نحوه ی استفاده از کالا یا خدمات می پردازند. در واقع می توان کاتالوگ ها را ابزاری برای ارائه دانست به این صورت که ما از راه دیدن کاتالوگ محصولات مثلا یک کارخانه لوازم برقی، می توانیم به گستره و دامنه ی تولیدی و جایگاه آن محصولات در بازار از منظر ویژگی های فنی پی ببریم.

محتوای کاتالوگ چه باید باشد؟

     بخش اول کار متن کاتالوگ است. بهتر است متن با مشورت کارشناس محصول و کارشناس تبلیغات نوشته شود. این متن از اهمیت بالایی برخوردار است و در عین توضیح تمامی جوانب لازم، باید فارغ از پیچیدگی زبانی باشد. برای روان بودن متن، می توان از ویراستار کمک گرفت. از منظر دیگر راستگویی و صداقت در این متن نکته قابل توجهی در تبلیغات دراز مدت است و گزافه گویی و اغراق بیش از حد، ممکن است مشتریان را از کالا و خدمات مورد نظر ناامید کند.(به طور کل در بحث تبلیغات این نکته اهمیت دارد که شما از عبارت های اغراق آمیز مانند برترین، زیباترین، با کیفیت ترین و … استفاده نکنید.) محتوای کاتالوگ بهتر است در مشورت با کارشناسان تولید و فروش صورت گیرد تا محصولات و برتری آن در بازار نسبت به دیگر رقیبان مد نظر قرار گیرد. ممکن است کالایی دارای ویژگی کوچکی باشد که از منظر تولید کننده، چندان برتری به شمار نیاید اما در بازار واقعی، آن مزیت و تفاوت کوچک، موجب فروش بیشتر کالا شود. در نهایت باید باید سلیقه مشتریان در رابطه با خرید کالا را نیز در نظر گرفت. فعالیت شما و مجموعه تان، باید به صورت دقیق و مختصر، بیان شود.
    حتما از تصاویر متناسب با محصولاتتان استفاده شود.
    اگر در گذشته، از مجموعه شما تقدیر شده است یا در رقابتی با شرکت های همکار، پیروز شده اید، آن ها را بیان کنید و در صورت وجود تقدیرنامه، آن را چاپ کنید.
    کیفیت چاپ را فراموش نکنید.
    نوع فونتی که استفاده می کنید، نباید خسته کننده باشد. برای این مطلب باید با طراحتان وارد گفتگو شوید.
    مشتری نباید معطل شما بماند. در بهترین جای ممکن، محل و نوع برقراری ارتباط با مجموعه را بنویسید. (آدرس، تلفن، فکس، ایمیل و …)

پیشنهاد می شود برای بررسی دقیق تر این که محتوای کاتالوگ چه باید باشد، مقاله آموزش طراحی کاتالوگ محصولات را مطالعه نمایید.

  عکس های کاتالوگ را از کجا بیاوریم؟

برای تهیه عکس های کاتالوگ باید از طراح گرافیست و عکاس حرفه ای کمک گرفته شود.

اگرچه می توان با یک گوشی موبایل عکس گرفت اما باید بدانیم عکس های تبلیغاتی حرفه ای، حاوی کیفیت، نور و ترکیب بندی هستند که تنها یک عکاس تبلیغاتی از پس آن بر می آید.

چه کسی باید کاتالوگ را طراحی کند

این کار باید به وسیله طراح حرفه ای کاتالوگ انجام گیرد و در این بین طراح باید از نقطه نظرات و اهداف سفارش دهنده در تهیه کاتالوگ آگاهی یابد تا نسبت به اولویت ها در طراحی و ساختار آن تصمیم بگیرد.

تصمیم گیری درباره اندازه کاتالوگ با طراح گرافیک است. مقدار متن و تعداد تصاوير، خود تعیین کننده اندازه مناسب چاپ است و این کار مهم را طراح با توجه به اهداف و محتوای نوشتاری و بصری کاتالوگ تعیین می کند.

چاپ کاتالوگ با کیفیت

برای بررسی این مطلب که کیفیت چاپ یک مجموعه خوب است یا نه، این مطلب بسیار مهم است که نمونه کارها را از نزدیک ببینید. از مجموعه مورد نظر بخواهید چند عدد نمونه کار برایتان ارسال کند و از نزدیک ببینید. به عکس اکتفا نکنید. عکس ها هرچند هم که با کیفیت باشند، نمی توانند ریزه کاری های چاپ را نمایش دهند.

در بررسی چاپ، حتما بخواهید فایل طراحی را هم نشانتان بدهند. این خیلی مهم است که آن مجموعه این توانایی را داشته باشد که دقیقا عین فایل طراحی شده را در چاپ در بیاورد. معمولا مدیران مجموعه ها خیلی از این مطلب شاکی هستند که گرافیستشان، یک فایلی به آن ها نشان می دهد ولی موقع چاپ با یک چیز دیگر مواجه می شوند. بنابراین دیدن هم زمان فایل طراحی در کامپیوتر و فایل چاپ شده، اهمیت زیادی دارد. رنگ ها در چاپ خیلی اهمیت دارند. خیلی از رنگ ها را اصلا در چاپ نمی شود درآورد. اگر خودتان قصد چاپ طرح را دارید، بهتر است انواع چاپ صنعتی آشنا شوید. البته باید دقت داشته باشید در زمینه کار تولید (هر گونه تولید)، تا 5 درصد خرابی در کار محتمل است. زیرا تمام موارد فوق درصدی خطا دارند. مثلا هنگام چاپ افست روی کاغذ، حداقل باید 50 ورق چاپ شود تا رنگ ها تنظیم شود. در نتیجه یا باید همیشه تعدادی که سفارش می دهید، از تعداد واقعی نیازتان بیشتر باشد، یا باید با شرکت سفارش گیرنده شرط کنید شما دقیقا 100 عدد کاتالوگ سالم می خواهید.

درباره ی صحافی سخت گیر باشید

بهتر است برای فهمیدن مشخصات یک صحافی خوب، ویژگی های صحافی بد را ذکر کنیم. یکی از ویژگی ها صحافی بد این است که منگنه دقیق وسط صفحه نخورده باشد. (البته این می تواند مربوط به چاپ هم باشد!!!) یعنی یک بخشی از صفحه سمت چپ، وارد صفحه سمت راست شده باشد یا بالعکس.

جذابیت کاتالوگ را مد نظر بگیرید

شما برای هر عدد کالای تبلیغاتیتان که چاپ می شود، هزینه می کنید. پس نباید کاتالوگی دست مشتریتان بدهید که بعد از سی ثانیه، درون سطل زباله یا کف خیابان برود.

اگر ساکن تهران باشید و سری به میدان انقلاب بزنید، کف خیابان پر است از بروشورهای مختلف که مردم به محض دریافت، یا به زمین می اندازند یا درون سطل زباله. این نشان می دهد که این تبلیغات، تبلیغات مناسبی نیستند.

برای بررسی این که آیا طراحی کاتالوگ شما جذابیت لازم را دارد یا نه، تا می توانید با آن را به افراد مختلف نشان دهید. به دقت نظرات بقیه را گوش دهید.وقتی طرح را نشان دیگران می دهید به چشمانشان نگاه کنید و ببینید چه مقدار چشمشان برق می زند و چقدر خیره می شوند؛ به چه قسمت هایی از کاتالوگ شما خیره می شوند و نمی توانند چشم بردارند. این ها همه نقاط قوت کار شماست. البته انتظار نداشته باشید که همه از طراحی کاتالوگ شما خوششان بیاید. فراموش نکنید کاتالوگ یک کالای تا حدی سلیقه ای است و انسان ها سلیقه های متفاوتی دارند.

تعداد صفحات کاتالوگ

هنگام تماس با مجموعه طراحی و چاپ، باید دقیقا بدانید که می خواهید کاتالوگ شما چند صفحه باشد. این خودش یکی از مواردی است که مدیران را سردرگم می کند. این که آیا باید به ازای هر محصول، یک صفحه اختصاص دهند یا بیشتر و یا حتی کمتر. برای این موضوع می توانید با کارشناس طراحی مجموعه مورد نظر، تبادل نظر کنید. تا به یک ایده آل برسید.

اندازه کاتالوگ (قطع کاتالوگ)

باید مشخص کنید که می خواهید کارتان کلاسیک باشد یا فانتزی. یکی از قطع های مرسوم که عموما افراد از آن استفاده می کنند، قطع A4 است. می توان گفت این قطع، یک قطع کلاسیک است. البته یکی از مزایای این قطع، فضای زیاد صفحه می باشد که می توان خیلی کارها در آن انجام داد.

یکی از قطع های فانتزی، قطع خشتی می باشد که در سال های اخیر، خیلی هم مورد استقبال قرار گرفته است. ابعاد این قطع 16*16 و 21*21 می باشد.

پیشنهاد می شود برای آشنایی بیشتر با قطح های کاتالوگ و کتاب، مقاله قطع کتاب را مطالعه نمایید.

ضخامت کاغذ کاتالوگ

ضخامت کاغذ مورد دیگری است که باید هنگام سفارش از آن اطلاع داشته باشید. البته این موردی نیست که به صورت عام، همه آشنایی داشته باشند اما بد نیست کاتالوگ های مختلف را نگاه کنید و هنگام سفارش، به شرکت مورد نظر بگویید می خواهم ضخامت کاغذ کاتالوگم، مثل ضخامت فلان کاتالوگ باشد.

دقت بفرمایید که این موردی نیست که بتوان برای آن نسخه کلی پیچید. کاتالوگ ها بسته به قطع و تعداد صفحات، استاندارد های مختلفی دارند. اما مراقب باشید در دامی که اکثر مدیران در آن گرفتار می شوند، شما گرفتار نشوید. باور غلطی وجود دارد که هر قدر ضخامت کاتالوگ شما بیشتر باشد، کاتالوگ شما زیبا تر می شود.

این باور غلطی است و اتفاقا بعضی اوقات، عکس این مطلب صادق است. یک مطلب دیگر در مورد اختلاف ضخامت صفحات داخلی و جلد است. این هم بستگی به قطع، تعداد صفحه و نوع کاتالوگ دارد. بهتر است در این زمینه، به کارشناس طراحی اعتماد کنید.

سفارش گیرنده از شما چه می پرسد؟

    کاتاوگ شما با احتساب جلد، چند صفحه است؟ (اگر پاسخ 12 صفحه است، به این معناست که 8 صفحه داخلی دارید و 4 صفحه جلد)
    قطع کاتالوگ شما چیست؟ (قطع A4، قطع A5،قطع خشتی، قطع اروپایی و …)
    کاتالوگ شما عمودی است یا افقی؟
    جنس صفحات داخلی و صفحات جلد چیست؟ (عموما صفحات کاتالوگ، گلاسه می باشند ولی بسته به نوع کاتالوگ، ضخامت صفحات داخلی و خارجی متفاوت است)
    کاتالوگ شما یو وی موضعی دارد یا خیر؟ اگر دارد آیا فقط روی جلد است یا شامل صفحات داخلی هم می شود؟
    روی صفحات کاتالوگ روکش سلفون می شود یا خیر؟
    تیراژ کاتالوگ شما چه تعدادی است؟